Η Ιστορία της Ομάδας

Το τμήμα μπάσκετ του Πανιωνίου ιδρύθηκε το 1919 στη Σμύρνη και ήταν από τα πρώτα στον Ελλαδικό χώρο.

Το 1918-1919, όταν ακόμα ο Πανιώνιος βρισκόταν στη Σμύρνη, πρωτοστατεί στη διάδοση του μπάσκετ. Το Μάρτιο του 1919 ο πρόεδρος Δημήτριος Δάλλας ιδρύει τμήμα μπάσκετ, στο οποίο ως τα τέλη του έτους μετείχαν ενεργά 78 αθλητές.

Σε ένα πρώτο τουρνουά που διοργάνωσε ο σύλλογος το 1920 στην προκυμαία της Σμύρνης με τη συμμετοχή άλλων δύο ομάδων από τη Σμύρνη και δύο ομάδων του Ελληνικού Στρατού ο Πανιώνιος αναδείχθηκε νικητής, με καλύτερο παίκτη τον πολυσύνθετο αθλητή Δημητρό Καραμπάτη. Το τουρνουά αυτό θεωρείται η πρώτη επίσημη διοργάνωση μπάσκετ στον ελληνικό χώρο.

Στην Αθήνα το 1924 ο σύλλογος αναδημιουργεί το τμήμα μπάσκετ. Το 1925, με πρωτοβουλία του Δ. Δάλλα, διοργανώνει εφηβικό τουρνουά μεταξύ σχολείων και σωματείων, με τη συμμετοχή 35 ομάδων, το οποίο καθιερώνεται και συνεχίζεται ως το 1950. Μάλιστα, στη διοργάνωση συμμετείχαν και ομάδες κοριτσιών κάτι πρωτοποριακό για την εποχή.

Οι αγώνες γίνονται στο Καλλιμάρμαρο Στάδιο, που αποτελεί την έδρα του συλλόγου από το 1922 ως το 1940. Ουσιαστικά ο Πανιώνιος είναι εκείνος που καθιέρωσε το Καλλιμάρμαρο ως γήπεδο καλαθοσφαίρισης, ένα χώρο ο οποίος μεταπολεμικά αποτέλεσε την καρδιά του ελληνικού μπάσκετ.

Το 1927-28 ο Πανιώνιος συμμετέχει στο πρώτο ανεπίσημο πανελλήνιο πρωτάθλημα, το οποίο διοργάνωσαν επτά σύλλογοι της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, με νικητή τον Ηρακλή καθώς και στα επόμενα δύο (1928-29, 1929-30), τερματίζοντας στην 7η, 6η και 4η θέση αντίστοιχα.

Το 1929 ο ΣΕΓΑΣ θέτει το άθλημα υπό την αιγίδα του και δημιουργεί Τεχνική Επιτροπή Αθλοπαιδιών (Τ.Ε.Α.), στην οποία μετέχει και ο γεν. γραμματέας του Πανιωνίου, ο Νίκος Λωρέντης. Στο Α΄ περιφερειακό πρωτάθλημα Αθηνών (1929), μετέχουν οκτώ ομάδες και ο σύλλογος τερματίζει τέταρτος.

Το 1930, στο Α΄ επίσημο πανελλήνιο πρωτάθλημα, που διοργανώνει η Τ.Ε.Α. του ΣΕΓΑΣ στη Θεσσαλονίκη, τερματίζει στην 4η θέση με παίκτες τους: Κοκκίνη, Δημητριάδη, Καμιζούλη, Βιδωρή, Κτενά, Βάσση, Χριστοδούλου. Συμμετοχή της ομάδας μπάσκετ στο πρωτάθλημα αναφέρεται όλα τα έτη από το 1932 ως το 1939.

Μάλιστα, στο πρωτάθλημα Αθηνών-Πειραιώς του 1936-37 πέτυχε ανεπανάληπτη νίκη επί του Πανεπιστημίου Αθηνών με 41-0! Τις σεζόν 1934-35 και 1938-39 προκρίθηκε στην τελική φάση του πανελληνίου πρωταθλήματος, τερματίζοντας στην 3η και 5η θέση αντίστοιχα.

Ως σπουδαιότερος καλαθοσφαιριστής της ομάδας κατά την προπολεμική περίοδο σημειώνεται ο Σπύρος Καμιζούλης. Στον πρώτο αγώνα της Εθνική Ελλάδος στις 25-6-1936 με την Τουρκία στην Κωνσταντινούπολη συμμετείχε και ο παίκτης του Πανιωνίου Βασίλης Βάσσης.

Στο δεύτερο αγώνα της Εθνικής στις 20-4-1940 με την Αίγυπτο στο Κάιρο μετείχαν τρεις παίκτες του συλλόγου, οι: Λευτέρης Χατζηδάκης, Δημήτρης Δημητριάδης και Μάριος Δημάδης. Άλλοι παίκτες της προπολεμικής ομάδας ήσαν οι: Γιώργος Ρουσόπουλος, Κ. Βαλσαμάκης, Ιωάννης Σκορδίλης, Κ. Λάμπρου, Στεφανίδης, Παπαδόπουλος. Προπονητής ήταν ο Νικ. Καραβιάς. Παράλληλα, υπήρχαν ομάδες νέων και παίδων.

Τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια το τμήμα μπάσκετ είχε αξιοπρόσεκτη παρουσία αλλά χωρίς ιδιαίτερες διακρίσεις. Τη φανέλα του συλλόγου φόρεσαν ορισμένοι σπουδαίοι καλαθοσφαιριστές, όπως: Φαίδων Ματθαίου, Πέππας, Φιλιππάκης, Λάνθιμος, Λούλας, Καράλης, Μπαβέας, Μοσχούδης, Πεντζαρόπουλος, Μαστρογιάννης, Σκορδίλης, Λάμπρου, Στεφανάκης, Παπακυριακού, Ψηνάκης, Φρατζής, Παπαϊωάννου, Αποστολίδης, αδερφοί Πιπερίδη, Πανάς, Τσαμπαρλής, Τζανανδρέας, Κουτσούκος, Παναγιωτόπουλος κ.ά.

Πάντως, ως τα τέλη της δεκαετίας του ’60 ο σύλλογος αγωνίζεται στο τοπικό πρωτάθλημα Αθηνών. Δεν αξιώθηκε να παίξει στο πανελλήνιο πρωτάθλημα ούτε συμπεριλήφθηκε στην Α΄ Εθνική που δημιουργήθηκε το 1963. Το 1967 ανεβαίνει για πρώτη φορά στην Α΄ Εθνική, στην οποία αγωνίζεται για τέσσερις περιόδους, χωρίς ιδαίτερη διάκριση ως το 1971 που υποβιβάζεται.

Από τα μέσα της δεκαετίας του ’70 με πρωτοβουλία του Ανδρέα Βαρίκα δημιουργήθηκαν τμήματα υποδομής και αναδείχθηκε μια νέα φουρνιά καλαθοσφαιριστών που ανέβασαν τον Πανιώνιο στην Α΄ Εθνική, όπου πρωταγωνίστησε.

Το 1973 πήρε το πρωτάθλημα της Α΄ κατηγορίας Αθηνών και ανέβηκε στη Β΄ Εθνική και το 1974 στην Α΄ Εθνική.

Το 1975 κέρδισε για πρώτη φορά την έξοδο σε ευρωπαϊκή διοργάνωση και συγκεκριμένα στο Κύπελλο Κόρατς.

Το 1977 τερμάτισε 3ος και έφτασε στον τελικό του Κυπέλλου Ελλάδος. Αφού απέκλεισε τους: Νήαρ Ηστ (87-75), Τρίτωνα (94-81), Σπόρτιγκ (74-73), ΠΑΟΚ (82-73) έχασε το Κύπελλο από τον Ολυμπιακό (88-103).

Το 1978 τερμάτισε 4ος κι έφτασε ως τον ημιτελικό του Κυπέλλου, όπου αποκλείστηκε δύσκολα από τον Ολυμπιακό Π. με 72-79. Τον κορμό της ομάδας αυτής αποτελούσαν οι: Μίλτος Λαζαρίδης, Μάκης Δενδρινός, Σταμάτης Φωτεινός, Κώστας Μίσσας, Στράτος Παπαδάκης, Τσικίμης.

Ακολούθησε μια μικρή περίοδος κάμψης και υποβιβασμού στη Β΄ Εθνική το 1980, χωρίς να το αξίζει, αφού είχε μια σειρά ατυχιών σε ένα περίεργο πρωτάθλημα που διεξήχθη τότε σε δύο φάσεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι το ίδιο έτος έφτασε στα ημιτελικά του Κυπέλλου.

Όμως, αμέσως ανέκαμψε, πήρε το πρωτάθλημα της Β΄ Εθνικής κι από το 1981 συμμετέχει ανελλιπώς στο πρωτάθλημα της Α΄ κατηγορίας.

 Από το 1984 και επί μία δεκαετία ήταν μόνιμα στην πρώτη τετράδα. Την περίοδο αυτή την ομάδα αποτελούσαν οι Φάνης Χριστοδούλου, Χρήστος Χριστοδούλου, Νίκος Λινάρδος, Γιώργος Γάσπαρης, Δημήτρης Φωσσές, Τζ. Ράπις, Β. Καραϊσκος, Θοδωρής Καραμανώλης, Τάκης Κορωναίος, Γιώργος Μποσγανάς, Νίκος Σερέτης, Μέντζος, Χρ. Μαγγίνας, Μαρκ Λάντσμπεργκερ, Τζον Χάτσον και άλλοι

Η μεγάλη στιγμή του Πανιωνίου ήρθε το 1991. Αφού απέκλεισε τους: Ιωνικό Ν. (86-83), Φίλιππο Θ. (109-92), ΑΕΚ (85-82), στον τελικό νίκησε τον ΠΑΟΚ (73-70). Η σύνθεση του τελικού: Γάσπαρης 20, Φ. Χριστοδούλου 19, Χάτσον 18, Μπρούγος 12, Γ. Μποσγανάς 4, Χρ. Χριστοδούλου, Χουγκάζ, Μπάλις. Προπονητής ο Σέρβος Βλάντο Τζούροβιτς.

Στα ημιτελικά του Κυπέλλου έφτασε άλλες τρεις φορές (1986, 1988, 1994).

Το 1995 έφτασε ξανά στον τελικό του Κυπέλλου. Αφού απέκλεισε τους: Αμπελοκήπους (86-72), Ηρακλή Θ. (75-65), Ηλυσιακό (77-50), στον τελικό που έγινε στη Λαμία ηττήθηκε από τον ΠΑΟΚ με 53-72.

Μια νεότερη γενιά με επικεφαλής τους Καράγκουτη, Καλαϊτζή -παγκόσμιους πρωταθλητές με την Εθνική Νέων- και με τη βοήθεια του Π. Γιαννάκη -προς το τέλος της καριέρας του- ανανέωσε το σύλλογο κι έφερε νέες διακρίσεις τη δεκαετία του ’90.

Εκτός από την παρουσία στον τελικό του Κυπέλλου το 1995, έφτασε ως τα ημιτελικά του Κυπ. Κόρατς (1994, 1999) και συμμετείχε στην Euroleague του 1997.

Το 1999 το ανδρικό τμήμα μπάσκετ μετατράπηκε σε επαγγελματικό “Τμήμα Αμοιβόμενων Καλαθοσφαιριστών” (Τ.Α.Κ.) και στη συνέχεια σε “Καλαθοσφαιρική Ανώνυμη Εταιρεία” (ΚΑΕ). Το 2003 πήρε τη σημερινή εταιρική μορφή “Πανιώνιος ΚΑΕ”. Τέθηκαν καθαρά επαγγελματικές βάσεις και την επόμενη δεκαετία κατάφερε να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στο πρωτάθλημα. Με την ανάληψη της προεδρίας και των μετοχών της ΚΑΕ από τον Ηλία Λιανό, τέθηκαν υψηλότεροι στόχοι. Η ομάδα μετέφερε την έδρα της από το παλιό και ακατάλληλο πλέον για υψηλό επίπεδο γυμναστήριο της οδού Αρτάκης στο κλειστό των ολυμπιακών εγκαταστάσεων του Ελληνικού.

Έφτασε δυο φορές στα ημιτελικά των πλέι-οφ στο πρωτάθλημα της Α1 και τερμάτισε δύο φορές στην τρίτη θέση (2005, 2008) και μια φορά τέταρτος (2007).

Παράλληλα, στο Κύπελλο Ελλάδος έφτασε στα ημιτελικά το 2009, ενώ σχεδόν κάθε χρόνο ήταν στα προημιτελικά. Αποκορύφωμα της περιόδου αυτής ήταν η πρόκριση του συλλόγου στην Ευρωλίγκα τη σεζόν 2007-08 με την κατάκτηση της τρίτης θέσης, έπειτα από μια συναρπαστική αναμέτρηση στα ημιτελικά των πλέι-οφ με το Μαρούσι.

Την κανονική περίοδο τερμάτισε στην τέταρτη θέση. Στον τελικό για την τρίτη θέση επικράτησε του Γ.Σ. Αμαρουσίου με 3-2 νίκες, αν και βρέθηκε με την πλάτη στον τοίχο, αφού ξεκίνησε τη σειρά με 0-2 ήττες.

Επίσης, συμμετείχε τακτικά στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις, έφτασε δυο φορές στα προημιτελικά στο Κύπελλο Σαπόρτα (2002) και στο FIBA EuroCup (2007) και συμμετείχε στην Ευρωλίγκα το 2008-09.

Από τη σεζόν 2009-10 επέστρεψε στο κλειστό της οδού Αρτάκης, μιας και δεν προκρίθηκε σε ευρωπαϊκή διοργάνωση.

Το 2012, το 2013 και το 2014 κατέλαβε την 3^η θέση στην Basket League ενώ το 2015 υποβιβάστηκε και βρέθηκε στην Β’ Εθνική. Την περίοδο 2017-2018 ανέβηκε ξανά στην Basket League  όπου έμεινε μέχρι το 2020 όταν και δε δήλωσε συμμετοχή στη μεγάλη κατηγορία. Ακολούθησε η παρουσία του στην Β’ Εθνική.

Η μεγάλη επιστροφή

Την αγωνιστική περίοδο 2022-2023, ο ΠΑΝΙΩΝΙΟΣ κατέκτησε το double αφού αναδείχθηκε πρωταθλητής στον 2ο Όμιλο της Β’ Εθνικής αλλά και Κυπελλούχος με την κατάκτηση του UNICEF TROPHY δηλαδή του Κυπέλλου των Εθνικών Κατηγοριών. Για να φτάσει εκεί απέκλεισε πέντε ομάδες από ανώτερη κατηγορία. Παράλληλα εξασφάλισε και τη συμμετοχή του στο πρώτο FINAL-8 Κυπέλλου στην ιστορία. Η άνοδος στην Elite League (A2) και η κατάκτηση του Κυπέλλου σηματοδότησαν τη μεγάλη επιστροφή.

ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ

Από το 1975 ο Πανιώνιος αγωνίζεται στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις. Οι δύο συμμετοχές στην Ευρωλίγκα (1996-1997 και 2008-2009) ξεχωρίζουν όπως επίσης η παρουσία σε ημιτελικό (1993-1994 και 1998-1999) αλλά και προημιτελικό (1989-1990 και 1992-1993 και 1994-1995) του Κυπέλλου Κόρατς  και η παρουσία στην οχτάδα σε Κύπελλο Σαπόρτα (2001-2002) και ULEB CUP (2006-2007).